“Sevgi”li Hafızamız
Ekim 2023 - Mayıs 2024
İSTANBUL, ANKARA
“Sevgi”li Hafızamız, Cumhuriyet’in yüzüncü yılı bağlamında sergilenecek alternatif bir hafıza projesi. Toplumsal cinsiyet, Cumhuriyet’in ulus ve kimlik inşa projelerinin temelinde yer almış ve yüz yıl boyunca kadınların pozisyonu çeşitli dönemlerde farklı şekillerde tartışılmış ve düzenlenmiştir. Bu bağlamda geçmişte yaşanan dönüşüm ve tartışmaların günümüz toplumsal cinsiyet rejimini ve bağlantılı olarak sanatı nasıl belirlediğini yine sanat yoluyla araştırmak elzemdir. Cumhuriyet’in yetiştirdiği ilk kuşağa mensup, 1936-1976 yılları arasında yaşamış yazar, çevirmen ve radyo programcısı Sevgi Soysal’ın yaşam öyküsünden yola çıkarak, Sevgi Soysal'ın toplumsal, yaratıcı ve sanatsal hafızasını silikleştiren hatırlama pratiklerinin aksine "görünmeyeni" görünür kılan bir yaklaşımla hareket edilecek bir video sanatı projesi geliştirilecektir. Üretilen video sanatı eserleri Duygu Dalyanoğlu’nun yazdığı ve BGST Tiyatro’nun feminist bir kumpanya yapısı içinde 2023 sonbaharında sahnelemeye başlayacağı, Sevgi Soysal’ın yaşam öyküsünü anlatan tiyatro oyunu içerisinde yer alacaktır. Böylece video sanatı eserleri her temsilde değişen ve dönüşen bir alan olan sahnenin içinde oyunculuk, dans, müzik, ses efekti, kostüm, ışık gibi unsurların bir aradalığında ve seyircinin katılımı ile alımlanacaktır. Kenan Özcan’ın üreteceği bu videolarda Sevgi Soysal’a, dönemine ve çevresine ait fotoğrafları ve belgeleri birleştirip yeniden görselleştirerek bellekle olan ilişkileri araştırılacaktır. Aynı zamanda Sevgi Soysal’ın yaşadığı mekânların görsel hafızasından da hareket edilecektir. Bu bağlamda kişisel ve kolektif hafızanın temsili nasıl etkilediğine odaklanılacaktır. Videolarda yer alacak olan arşiv materyali şu şekilde olacaktır:
- Sevgi Soysal’a ait fotoğraflar, ses ve video kayıtları, mektuplar, ifade tutanakları, kitap kapakları ve çizimleri, gazete küpürleri.
- Adalet Ağaoğlu, Behice Boran gibi Sevgi Soysal’ın tanıştığı kişilerin arşivlerindeki görseller, mektuplar ve gazete küpürleri.
- 1936-1976 yılları arasına ait yazılı, sesli ve görsel basın arşivi.
- Sevgi Soysal’ın hayatının geçtiği ve yazınında yer verdiği mekanlara ait görsel arşiv (Almanya kökenli annesinin etkisi ile ziyaret ettiği Stuttgart, hayatı boyunca yaşadığı Ankara, tatile gittiği ve etnik-kültürel yapısının dönüşümünü gözlemlediği İmroz adası, sürgüne gittiği Adana ve kanser tedavisi için gittiği Londra’dan çeşitli mekanlar)