Doğa Defterleri

Dionisos Şenliklerinden Hıdırelleze Anadolu Halk Takvimi

Temmuz 2023 – Temmuz 2024
ARTVİN

“Dionisos Şenliklerinden Hıdırelleze Anadolu Halk Takvimi” çoklu kültürel bir geleneğe dayanmaktadır. Karadeniz'de Kalandar gecelerinde kış günlerinin ortak eğlence ritüeli olan Karakoncolos ve Harfana eğlencelerine, Siirt'te kışın ikinci dönümünün bitiminde kutlanılan Cigor bayramına, Tekirdağ da yılın en soğuk gecelerinde kutlanan Bocuk eğlencesine mevsimsel birçok folklorik drama ve şenlik bulunmaktadır. Anadolu insanın "eski hesaba göre" ya da "anam babam hesabı" dedikleri "Anadolu Halk Takvimi", insanın üretim temelli doğa emeği bağlamında edinilmiş ve sonucuna varılmış bilginin dildeki ifadesidir. Bu haliyle soyutlamalar içerir. Proje ile ritüel, drama ve mitos formuyla hala gelenekte var olagelen bu pratiğin, araştırılması, derlenmesi ve yerel örnekler göz önünde bulundurularak; mevsimsel dönemlerin resim, eskiz, fotoğraf ve video kaydıyla günceleştirilmesi amaçlanmaktadır. Doğa üretim temelli bu pratik, sürdürülebilir, katılımcı ve coğrafyalar arası etkileşimli yapısı ile yaşadığımız coğrafyanın çoklu kültürel kimliğine ışık tutmaktadır.

Araştırma ve gözlem kapsamında, Artvin'de Şavşat'ın Tepebaşı köyünde yerel halkla bir arada yaşayarak, gündelik hayatın pratiğine ve gözlemine katılarak, araştırma ve derleme için ise çevre köy ve bölgelerden köyün bilirkişileri, yaşlıları ile mevsim dönemlerine dair ekim, hasat ve ortak eğlence kültürleri üzerinde görüşmeler yapılacaktır. Hızır günleri ve Kasım Günleri şeklinde ana iki defterden oluşacak defterler ve Zemheri, Erbain, Hamsin, Son Güz gibi mevsimsel içeriğe ilişkin mit, söylence ve drama'nın işlendiği alt defterler ile bu geleneğin kâğıt üzerinde kaydı oluşturulacaktır.

Proje, Artvin / Şavşat bölgesinde bir yıllık doğa gözlemi kayıtlarına dayanarak gerçekleştirilecektir.

Erdal Demir

1984 Artvin Şavşat doğumlu Erdal Demir üretimini resim temelli gerçekleştiriyor. Diğer yandan fotoğrafı da görsel ifade aracı olarak kullanmaktadır hem biçim hem içerik olarak temalar üzerinden çalışıyor. Resim çalışmaları düşünsel olan ve duyumsanabilir olanın kâğıt üzerinde anlık kaydını oluşturmak üzerine kuruludur. Resmini türlü gereçlerden arındırma fikriyle, tuvali terk ederek kâğıt üzeri çalışmalara yönelmektedir. Resim araç gereçlerini azaltma fikriyle yöneldiği ilk dönem kâğıt üzeri çalışmalarında, yeterli bir imge olarak “leke" üzerine çalıştı. İkinci dönem kâğıt üzeri çalışmaları, edebiyat ve felsefe okumaları eşliğinde insanın varlık, anlam ve oluş üzerine kurulu "Bekleyiş-Unutuş Resimleri"nden oluşmaktadır. Bu seride Ludwig Wittgenstein, Hegel, Heidigger; edebiyattan Maurice Blanchot okumaları bu serinin içeriğini belirlemektedir. Bunların dışında sanatsal üretimini ve entelektüel kaygısını edebiyat ve felsefe okumaları oluşturmaktadır. Edebiyattan müziğe sözel anlatım gelenekleri ilgi duyduğu başka bir düşünme geleneğidir. Bu bağlamda “Doğa Defterleri - Dionisos Şenliklerinden Hıdırelleze Anadolu Halk Takvimi” bu ilginin ürünüdür. Aslen Ankara kökenli bir sanatçı olmasına rağmen üç buçuk yıla yayılan doğa gözlem ve deneyimine dayanan "Doğa Defterleri" projesine Artvin’de devam etmektedir.

Bu sayfa 7 Aralık 2023 tarihinde yayına alındı.