Manzaranın Yakınında Çok Uzakta
Mayıs 2022 - Nisan 2023
DÜZCE
Manzaranın Yakınında Çok Uzakta projesi Düzce’nin Konuralp Kasabası’nın kentleşme sonrası değişen manzarasının izini sanatsal bir görselleştirmeyle sürmeyi hedefledi. Düzce, 1999 depreminin ardından dönemin cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından il statüsüne alınmış ve hızlı ve plansız yapılanmaya maruz kalmış bir kenttir.
Projenin teorik alt yapısını Henri Lefebvre’nin kent hakkı kavramı oluşturdu. Uygulama alt yapısı ise Bob Ross’un 1990’lı yıllarda TRT ekranlarında gösterilen “Resim” Sevinci” programında yaptığı manzara resimleri ve yerel halktan toplanacak bilgi, belge, görseller ve çeşitli veriler aracılığıyla kurgulanmıştır. Bu doğrultuda proje sürecinde araştırma, söyleşi ve uygulamalar yapılması hedeflendi.
Bob Ross “Resim Sevinci” programında yarım saat içerisinde uzun yıllar yaşadığı Alaska’dan manzaraları izleyicinin de yapması için tasvir ederek resmederdi. Bu resimler genellikle ağaçların, derelerin, göllerin, dağların, gökyüzünün yer aldığı ve insanların ya da insan eliyle yapılmış binaların çok düşük oranda göründüğü manzaralar olurdu. Bu resimler insan elinin değmediği huzurlu bir uzamın, güvenli bir alanın izlerini taşırdı. Bu şekilde hafızalara kazınmış bir manzara imgesinin bugün karşılık geldiği şeyler nelerdir? Yaşadığımız şehirlerin doğası ne gibi tehditler altında, nasıl dönüştü ve hafızalarımızda nasıl yer edindi? Proje, bu gibi sorulara Düzce’nin manzaraları üzerinden cevaplar aramayı hedefledi.
Seniha Ünay, uzun zaamndır Düzce’nin Konuralp bölgesinde yaşayan biri olarak kentin nasıl bir değişim ve dönüşümden geçtiğini yakından gözlemlemiş. Dereleri, gölleri, şelaleleri, ormanları ile anılan Düzce, plansız yapılaşma ve hava kirliliği konusunda Türkiye'de ilk sıralarda yer alıyor. Bölge halkından en çok duyulan şeylerden biri, şu an binalardan görünmeyen yerlerde eskiden ineklerin gezdiği, uçsuz bucaksız ağaçlık alanların uzandığıdır.
Bu proje kente dair haklarımızı düşünürken, bu konuya sadece insanlar özelinde değil, tüm canlılar açısından bakmayı, plansız kentleşme sonrası Düzce manzaralarının insan eli değen ve değmeyen doğasını yeniden düşünmeyi önerdi.